Hoge Colleges van Staat

Naast regering en parlement bestaan er ook zogenaamde Hoge Colleges van Staat. Ze hebben een zelfstandige positie en vervullen een aantal belangrijke functies.

De Raad van State is het belangrijkste adviesorgaan van de regering en brengt onder andere advies uit over alle wetsvoorstellen. De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State behandelt het hoger beroep in bestuursrechtelijke zaken (geschillen tussen of met overheden) voor zover deze niet betrekking hebben op sociale verzekeringen en ambtenarenzaken.

De Algemene Rekenkamer zorgt voor het toezicht op de uitgaven van de rijksoverheid en controleert of deze rechtmatig en doelmatig zijn. Gevraagd en ongevraagd brengt de Algemene Rekenkamer daarover verslag uit aan de Tweede Kamer. Kritiek van de Algemene Rekenkamer kan voor de Tweede Kamer aanleiding zijn om ministers ter verantwoording te roepen. De rapporten van de Algemene Rekenkamer worden als kamerstuk gedrukt.

Burgers die klachten hebben over de overheid kunnen terecht bij de Nationale ombudsman. Hij stelt vervolgens een onderzoek in en brengt naar aanleiding daarvan advies uit in rapporten, die ook op internet beschikbaar zijn. De Nationale ombudsman is geen rechter; de overheid is niet verplicht om gevolgen te verbinden aan zijn uitspraken.