Veelgestelde vragen over het GR-register

  1. Wat is een gemeenschappelijke regeling?
  2. Wat is het GR-register?
  3. Waarom is het GR-register er gekomen?
  4. Wat is het belang van het GR-register?
  5. Wat houdt de nieuwe Bekendmakingswet in voor het GR-register?
  6. Is het verplicht voor een gemeenschappelijke regeling om in het GR-register te worden vermeld?
  7. Wat zijn de huidige voordelen van het GR-register voor een gemeenschappelijke regeling?
  8. Zijn er kosten verbonden aan de vermelding van een gemeenschappelijke regeling in het GR-register?
  9. Hoe voeg ik een ontbrekende gemeenschappelijke regeling toe aan het GR-register?
  10. Wat wordt met de bronhouder van een gemeenschappelijke regeling bedoeld?

1. Wat is een gemeenschappelijke regeling?

Een gemeenschappelijke regeling is een besluit tot samenwerking tussen bestuursorganen van gemeenten, provincies, waterschappen, rechtspersonen of andere openbare lichamen ter behartiging van een of meer bepaalde belangen van die bestuursorganen. In de Wet gemeenschappelijke regelingen (WGR) is geregeld hoe een gemeenschappelijk regeling moet worden ingericht.

2. Wat is het GR-register?

Het GR-register is een centraal elektronisch overzicht van gemeenschappelijke regelingen. Dit register wordt op Overheid.nl gepubliceerd: https://almanak.overheid.nl/Gemeenschappelijke_regelingen/.

3. Waarom is het GR-register er gekomen?

Met het GR-register wil het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) op een toegankelijke en elektronische manier inzichtelijk maken aan welke gemeenschappelijke regelingen de bestuursorganen van gemeenten, provincies, waterschappen, rechtspersonen of andere openbare lichamen deelnemen.

Het stelt ook het college van burgemeester en wethouders van gemeenten in staat om aan hun huidige wettelijke verplichting van artikel 27 WGR te voldoen. Volgens dit artikel dient er door burgemeester en wethouders een register te worden bijgehouden van de gemeenschappelijke regelingen waaraan hun gemeente deelneemt. Deze verplichting om een register bij te houden van de regelingen waaraan zij deelnemen is van overeenkomstige toepassing op provincies en waterschappen. Het GR-register kan hiervoor worden gebruikt.

4. Wat is het belang van het GR-register?

Een overzicht van gemeenschappelijke regelingen en de daarin deelnemende bestuursorganen is om meerdere redenen van belang. Het maakt het voor bestuursorganen mogelijk om beter af te wegen hoe het beste met anderen kan worden samengewerkt. Daarnaast geeft het burgers informatie hoe en welke bevoegdheden door gekozen organen zijn gedelegeerd en gemandateerd. Ook geeft het belangrijke informatie ten behoeve van het beleid met betrekking tot de inrichting van het binnenlands bestuur.

5. Wat houdt de nieuwe Bekendmakingswet in voor het GR-register?

De nieuwe Bekendmakingswet, oftewel de Wet elektronische publicaties, zal naar verwachting op 1 juli 2021 in werking treden. Dit wetsvoorstel stelt voor om in de WGR een centraal elektronisch register op te nemen van alle gemeenschappelijke regelingen in plaats van de thans voor ieder bestuursorgaan afzonderlijk geldende verplichting (artikel 27 WGR) om aan te geven aan welke gemeenschappelijke regeling wordt deelgenomen. Het GR-register op Overheid.nl zal de functie van dit centrale register gaan vervullen.

Voor meer informatie over deze wet verwijzen we u naar: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/dossier/35218

6. Is het verplicht voor een gemeenschappelijke regeling om in het GR-register te worden vermeld?

De huidige wettelijke verplichting schrijft voor dat burgemeester en wethouders een register bijhouden van de gemeenschappelijke regelingen waaraan hun gemeente deelneemt (artikel 27 WGR). Het is momenteel niet verplicht om dit elektronisch bij te houden in het GR-register.

Met ingang van de nieuwe Bekendmakingswet (naar verwachting per 1 juli 2021) komt er een wettelijke verplichting voor gemeenschappelijke regelingen om de gegevens bij te houden in een door BZK in stand gehouden openbaar elektronisch register, oftewel het GR-register op Overheid.nl.

7. Wat zijn de huidige voordelen van het GR-register voor een gemeenschappelijke regeling?

  • Uw gemeenschappelijke regeling staat officieel geregistreerd als overheidsorganisatie op Overheid.nl;
  • U kunt in aanmerking komen voor dienstverlening van onder andere het Kadaster;
  • Het CBS kan uw gemeenschappelijke regeling financieel auditen;
  • U draagt bij aan een betere toegankelijkheid van uw regeling voor burgers, bestuursorganen en juristen;
  • U bent al voorbereid op de wettelijke verplichting (naar verwachting per 1 juli 2021 van kracht) om als gemeenschappelijke regeling in het GR-register te worden vermeld.

8. Zijn er kosten verbonden aan de vermelding van een gemeenschappelijke regeling in het GR-register?

Momenteel is een registratie in het GR-register kosteloos.

9. Hoe voeg ik een ontbrekende gemeenschappelijke regeling toe aan het GR-register?

Staat uw gemeenschappelijke regeling nog niet in het GR-register vermeld, dan kunt u een e-mail sturen naar gr-registratie@koop.overheid.nl. U ontvangt dan formulieren om in te vullen voor de registratie van uw gemeenschappelijke regeling. KOOP zal na ontvangst hiervan uw gemeenschappelijke regeling in het GR-register opnemen. Om onjuist ingevoerde gegevens te kunnen corrigeren, om gegevens aan te kunnen vullen en actueel te kunnen houden, leggen we het beheer van de gegevens van een gemeenschappelijke regeling bij de bronhouder neer (zie hieronder voor uitleg over het begrip bronhouder). Voor dit beheer zullen contactpersonen van de bronhouder inloggegevens ontvangen voor de redactieomgeving van het GR-register.

10. Wat wordt met de bronhouder van een gemeenschappelijke regeling bedoeld?

Op basis van de huidige Wet gemeenschappelijke regelingen zouden de gegevens van gemeenschappelijke regelingen in het GR-register beheerd moeten worden door het bestuursorgaan (van gemeente, provincie of waterschap) dat eindverantwoordelijk is voor de registratie, het beheer en de kwaliteit van de geregistreerde gegevens van de gemeenschappelijke regeling. Dit is ook het bestuursorgaan dat bij de regeling is aangewezen voor de bekendmaking van de gemeenschappelijke regeling zelf. Dit bestuursorgaan van gemeente, provincie of waterschap is dus volgens de huidige WGR de bronhouder.

De definitie van bronhouder wijzigt echter met de invoering van de nieuwe Bekendmakingswet. Gemeenschappelijke regelingen worden dan bronhouder. Dus het openbaar lichaam, de bedrijfsvoeringsorganisatie, het gemeenschappelijk orgaan of, bij gebreke hiervan, het bekendmakend bestuur van een van de deelnemende partijen bij een 'Regeling zonder meer' wordt de bronhouder van een gemeenschappelijke regeling. Daarmee is een gemeenschappelijke regeling zelf eindverantwoordelijk voor de registratie, het beheer en de kwaliteit van de geregistreerde gegevens over de gemeenschappelijke regeling in het GR-register.

Vanwege deze toekomstige wijziging hanteren we nu al in het GR-register de toekomstige definitie van bronhouder:

‘De bronhouder van een gemeenschappelijke regeling is het openbaar lichaam, de bedrijfsvoeringsorganisatie, het gemeenschappelijk orgaan of, bij gebreke hiervan, het bestuur van de deelnemende partij dat de regeling overeenkomstig artikel 26, eerste lid, WGR bekend maakt, en dat overeenkomstig artikel 26, tweede lid, WGR eindverantwoordelijk is voor de registratie, het beheer en de kwaliteit van de geregistreerde gegevens over de gemeenschappelijke regeling in een door BZK in stand gehouden openbaar elektronisch register (het zgn. GR-register).’